Izmene u vezi sa obračunom socijalnih doprinosa za osnivače privrednih društava
Osnivači odnosno članovi privrednih društva koji u njima obavljaju rad, u okviru radnog odnosa ili van njega, obveznici su obaveznih socijalnih doprinosa koje za njih plaćaju firme čiji su osnivači odnosno članovi.
Za osnivače koji su u radnom odnosu u sopstvenim firmama, obračunavaju se i plaćaju porez i doprinosi na isti način kao i za druge zaposlene.
Osnivači koji nisu u radnom odnosu u svojoj firmi, obveznici su i ako u njoj obavljaju rad po nekom drugom osnovu, kao što je:
1. predstavljanje i zastupanje pravnog lica, a na osnovu upisa u registar pravnih lica, i
2. poslovodstvo i upravljanje – lica izabrana u organe upravljanja.
Ako je lice upisano u registar privrednih društava kao osnivač, ali nije upisan ni kao zastupnik ni član uprave (direktor, zamenik direktora, prokurista, član odbora direktora, upravnog ili nadzornog odbora i slično) ono nije obveznik doprinosa za obavezno socijalno osiguranje, jer u ovom pravnom licu ne obavlja rad, u smislu relevantnih zakona.
Izmenama koje su stupile na snagu 30.05.2013. godine predviđeno je da doprinose za osnivača koji nije u radnom odnosu, a obavlja rad na gore pomenuti način, obračunava i plaća pravno lice čiji je osnivač, za razliku od ranijeg rešenja koje je podrazumevalo da se obavezni doprinosi plaćaju po rešenju Poreske uprave.
Dakle, pravna lica čiji osnivači obavljaju rad van radnog odnosa, a u smislu poslova zastupanja, predstavljanja, poslovođenja i upravljanja, i kao takvi su upisani u registar pravnih lica, dužna su da obračunaju i uplate doprinose za obavezno socijalno osiguranje osnivača. Poreska uprava više neće donositi rešenja po ovom osnovu, kao što je ranije bilo predviđeno.
Osnovicu za obračun čini najniža mesečna osnovica za uplatu socijalnih doprinosa. Danom stupanja na snagu ovih odredbi (30.05.2013.) prestaje da važi obaveza plaćanja doprinosa po rešenju poreskih organa.
Podsećamo da osnivačima kojima se po osnovu radnog odnosa (ili nekom drugom osnovu) u drugom pravnom licu uplaćuju doprinosi, treba obračunati i uplatiti samo doprinos za PIO. Osnivačima kojima se doprinos za zdravstveno osiguranje i osiguranje od nezaposlenosti ne uplaćuje po nekom drugom osnovu, treba obračunati i uplatiti sva tri socijalna doprinosa.
U roku od mesec dana od donošenja ove izmene očekuju se podzakonski akti kojima će biti regulisani detalji u vezi obračuna doprinosa, između ostalog i rokovi za uplatu.
Još jednom podvlačimo da je obračun doprinosa za osnivače koji su u svom privrednom društvu zasnovali radni odnos u svemu isti kao obračun doprinosa za druge zaposlene, s tim što se doprinos za PIO usmerava u Fond samostalne delatnosti.
Za osnivače koji su u radnom odnosu u sopstvenim firmama, obračunavaju se i plaćaju porez i doprinosi na isti način kao i za druge zaposlene.
Osnivači koji nisu u radnom odnosu u svojoj firmi, obveznici su i ako u njoj obavljaju rad po nekom drugom osnovu, kao što je:
1. predstavljanje i zastupanje pravnog lica, a na osnovu upisa u registar pravnih lica, i
2. poslovodstvo i upravljanje – lica izabrana u organe upravljanja.
Ako je lice upisano u registar privrednih društava kao osnivač, ali nije upisan ni kao zastupnik ni član uprave (direktor, zamenik direktora, prokurista, član odbora direktora, upravnog ili nadzornog odbora i slično) ono nije obveznik doprinosa za obavezno socijalno osiguranje, jer u ovom pravnom licu ne obavlja rad, u smislu relevantnih zakona.
Izmenama koje su stupile na snagu 30.05.2013. godine predviđeno je da doprinose za osnivača koji nije u radnom odnosu, a obavlja rad na gore pomenuti način, obračunava i plaća pravno lice čiji je osnivač, za razliku od ranijeg rešenja koje je podrazumevalo da se obavezni doprinosi plaćaju po rešenju Poreske uprave.
Dakle, pravna lica čiji osnivači obavljaju rad van radnog odnosa, a u smislu poslova zastupanja, predstavljanja, poslovođenja i upravljanja, i kao takvi su upisani u registar pravnih lica, dužna su da obračunaju i uplate doprinose za obavezno socijalno osiguranje osnivača. Poreska uprava više neće donositi rešenja po ovom osnovu, kao što je ranije bilo predviđeno.
Osnovicu za obračun čini najniža mesečna osnovica za uplatu socijalnih doprinosa. Danom stupanja na snagu ovih odredbi (30.05.2013.) prestaje da važi obaveza plaćanja doprinosa po rešenju poreskih organa.
Podsećamo da osnivačima kojima se po osnovu radnog odnosa (ili nekom drugom osnovu) u drugom pravnom licu uplaćuju doprinosi, treba obračunati i uplatiti samo doprinos za PIO. Osnivačima kojima se doprinos za zdravstveno osiguranje i osiguranje od nezaposlenosti ne uplaćuje po nekom drugom osnovu, treba obračunati i uplatiti sva tri socijalna doprinosa.
U roku od mesec dana od donošenja ove izmene očekuju se podzakonski akti kojima će biti regulisani detalji u vezi obračuna doprinosa, između ostalog i rokovi za uplatu.
Još jednom podvlačimo da je obračun doprinosa za osnivače koji su u svom privrednom društvu zasnovali radni odnos u svemu isti kao obračun doprinosa za druge zaposlene, s tim što se doprinos za PIO usmerava u Fond samostalne delatnosti.